محمد الحسین ابنأبى الخطاب زید الهمدانى، الکوفى، الزیات، أبو
جعفر.
عالم شیعى امامى جلیل القدر، محدث ثقة، فقیه فاضل، مجتهدى عظیم القدر، متکلم بارع، کثیر الروایة، وله تآلیف حسنة.
صحب الأئمة الجواد والهادى و العسکرى علیهمالسلام.
تردد اسمه فى 189 موردا فى أسناد الروایات.
روى عنه أکثر من 18 من الرواة أمثال: محمد بن یحیى العطار، الحسن ابنمتیل الدقاق، و محمد بن الحسن الصفار و غیرهم.
من کتبه «النوادر»، و «المعرفة»، و «التوحید»، و «الرد على أهل القدر»، و «اللؤلؤة»، و «وصایا الأئمة علیهمالسلام»، و «الامامة».
توفى سنة 262 ه.
المراجع:
رجال الطوسى فى أصحاب الجواد علیهالسلام ص 407، و فى أصحاب الهادى علیهالسلام ص 423، و فى أصحاب العسکرى علیهالسلام ص 435. رجال الحلى (قسم الثقات) ص 141. کشف الحجب و الأستار ص 31. تنقیح المقال ج 3 ص 106. فهرست الطوسى ص 140. رجال الأنصارى ص 158. جامع الرواة ج 2 ص 96 – 99. هدایة المحدثین ص 233. ایضاح المکنون ج 1 ص 554، و ج 2 ص 272 و ص 326 و ص 340. بهجة الآمال ج 6 ص 388. مجمع الرجال ج 5 ص 195 و ص 196. معجم المؤلفین ج 9 ص 240. التوحید ص 19 و ص 44 و ص 67 و ص 116 و ص 125 وص 128 و ص 145 و ص 159 وص 236 و ص 330 و ص 338 و ص 345 و ص 348 و ص 351 و ص 356 و ص 371 و ص 394 و ص 406 و ص 459. معجم الثقات ص 106. کامل الزیارات
ص 37. اتقان المقال ص 121. هدیة العارفین ج 2 ص 17. معجم رجال الحدیث ج 15 ص 291 – ص 300. معالم العلماء ص 101 و نقد الرجال ص 302. الذریعة ج 2 ص 334، و ج 4 ص 481، و ج 10 ص 187، وج 18 ص 378، و ج 21 ص 245، و ج 24 ص 339، و ج 25 ص 96. المناقب ج 4 ص 380 و ص 423. طرائف المقال ج 1 ص 254. رجال الکشى ص 55 و ص 201 و ص 333 و ص 508 و ص 613. الاختصاص ص 11 و ص 65 و ص 78 و ص 200 و ص 209 و ص 217 و ص 218 و ص 263 و ص 273 و ص 275 و ص 278 و ص 279 و ص 280 و ص 285 و ص 286 و ص 287 و ص 288 و ص 292 و ص 293 و ص 297 و ص 299 و ص 300 و ص 302 و ص 308 و ص 309 و ص 313 و ص 317 و ص 318 و ص 321 و ص 331 و ص 332. رجال النجاشى ص 236. الخصال ص 4 و ص 10 و ص 18 و ص 19 و ص 20 و ص 23 و ص 38 و ص 44 و ص 60 و ص 65 و ص 81 و ص 82 و ص 91 و ص 116 و ص 117 و ص 126 و ص 128 و ص 139 و ص 146 و ص 151 و ص 204 و ص 215 و ص 217 و ص 227 و ص 228 و ص 231 و ص 258 و ص 387 و ص 391 و ص 397 و ص 411 و ص 423 و ص 477 و ص 485 و ص 505 و ص 519 و ص 529 و ص 531 و ص 548 و ص 554 و ص 571 و ص 644 و ص 649. التهذیب ج 1 ص 14 و ص 49 و ص 65 و ص 128 و ص 138 و ص 196 و ص 216 و ص 238 و ص 303 و ص 371 و ص 443 و ص 447 و ص 461 و ص 465، و ج 2 ص 16 و ص 38 و ص 120 و ص 144 و ص 173 و ص 191 و ص 195 و ص 197 و ص 302 و ص 307، و ج 3 ص 14 و ص 36 و ص 66 و ص 80 و ص 208 و ص 328 و ص 329، و ج 4 ص 28
و ص 76 و ص 124 و ص 139 و ص 160 و ص 165 و ص 167 و ص 171 و ص 207 و ص 238 و ص 247 و ص 277 و ص 280 و ص 323، و ج 5 ص 124 و ص 125 و ص 126 و ص 147 و ص 155 و ص 171 و ص 180 و ص 208 و ص 225 و ص 239 و ص 340 و ص 371 و ص 380 و ص 426، و ج 6 ص 9 و ص 23 و ص 71 و ص 74 و ص 153 و ص 154 و ص 171 و ص 199 و ص 223 و ص 269 و ص 300 و ص 301 و ص 311 و ص 312 و ص 314 و ص 377 و ص 395، و ج 7 ص 19 و ص 273 و ص 439 و ص 469 و ص 471، و ج 8 ص 23 و ص 81 و ص 164 و ص 169 و ص 206 و ص 264 و ص 273 و ص 316، و ج 9 ص 237 و ص 322 و ص 379، و ج 10 ص 283 و غیرها. وسائل الشیعة ج 20 ص 325. من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 175. منتهى المقال ص 270. الاستبصار ج 1 ص 24 و ص 41 و ص 54 و. ص 64 و ص 85 و ص 114 و ص 122 و ص 161 و ص 203 و ص 206 و ص 217 و ص 224 و ص 275 و ص 289 و ص 332 و ص 353 و ص 378 و ص 380 و ص 416 و ص 430 و ص 466، و ج 2 ص 30 و ص 45 و ص 67 و ص 96 و ص 104 و ص 108 و ص 122 و ص 163 و ص 200 و ص 226 و ص 246 و ص 266 و ص 273 و ص 330، و ج 3 ص 11 و ص 157 و ص 363 و ص 383 و ص 355 و ص 368، و ج 4 ص 32 و ص 38 و ص 169 و ص 193 و غیرها. منهج المقال ص 293. الکافى ج 1 ص 183 و ص 232 و ص 374 و ص 459، و ج 2 ص 162 و ص 197، و ج 3 ص 112 و ص 356 و ص 541، و ج 4 ص 172، وج 5 ص 493، و ج 6 ص 200، و ج 7 ص 64 و غیرها. نضد الایضاح ص 289. الوجیزة ص 46. ثقات الرواة للشهرستانى ص 62.
