آن حضرت روز یک شنبه، هفتم ماه صفر، سال 128 هجرى قمرى(1) در روستائى به نام أبواء – بین مکّه معظّمه و مدینه منوّره- دیده به جهان گشود.
نام: موسى(2) صلوات اللّه و سلامه علیه.
کنیه: ابوالحسن، ابوالحسن اوّل، ابوالحسن ماضى، ابوابراهیم، ابوعلىّ، ابواسماعیل، ابواسحاق و….
لقب: عبد صالح، کاظم، باب الحوائج، صابر، رجل، امین، عالم، زاهر، صالح، شیخ، وفىّ، نفس زکیّه، زین المجتهدین و….
نقش انگشتر: حضرت داراى دو انگشتر بود، که نقش هر کدام به ترتیب عبارتند از: «حَسْبِیَاللّهُ»، «المُلْکُ لِلّهِ وَحَدَهُ».
پدر: امام جعفر، صادق آل محمّد صلوات اللّه علیهم.
مادر: حمیده مصفّاة اندلسى، دختر صاعد بربرى.
دربان: محمّد بن فضل، مفضّل بن عمر را گفته اند.
مدّت امامت: حضرت روز دوشنبه، 25 شوّال، سال 148
هجرى قمرى، پس از شهادت پدر بزرگوارش، در بیست سالگى منصب امامت و زعامت جامعه اسلامى را به عهده گرفت و تا سال 183 هجرى، امامت آن حضرت به طول انجامید.
مدّت عمر: آن حضرت مدّت بیست سال و بنابر نَقلى 19 سال، هم زمان با پدر بزرگوارش و مدّت 35 سال پس از آن ادامه حیات داد که جمعاً 55 سال طبق مشهور، عمرى با برکت و پر از مشقّت را سپرى نمود، گرچه بعضى عمر آن حضرت را تا 58 سال نیز گفته اند.
علّت زندانى شدن آن امام مظلوم صلوات اللّه و سلامه علیه را طبق آنچه گفته اند، چنین است:
در آن سالى که هارون الرّشید به سفر حجّ رفت و در کنار قبر حضرت رسول صلى الله علیه و آله جمعى از بنى هاشم و از آن جمله امام موسى کاظم علیه السلام را دید، که جهت زیارت قبر آن حضرت حضور دارند.
هنگامى که هارون الرّشید نزدیک قبر مطهّر رسید، گفت: «السّلام علیک یا رسول اللّه! یا بنى عمّى!»یعنى؛ سلام بر تو اى رسول خدا!
اى پسر عمویم.
در همین حال، امام موسى کاظم علیه السلام جلو آمد و هنگامى که نزدیک قبر مطهّر رسید؛ اظهار داشت: «السّلام علیک یا أ بة!»
یعنى؛ سلام بر تو اى پدر.
هارون الرّشید با دیدن چنین صحنه اى، چهره خود را درهم کشید و کینه و عداوت آن حضرت را بر دل گرفته و مصمّم بر تحقیر و قتل حضرت شد.
مضافاً بر آن که سخن چینان دنیاپرست و ریاست طلب – که در هر زمان بوده و هستند – از موقعیّت سوء استفاده کرده و در هر فرصت مناسبى بر علیه آن حضرت نزد هارون بدگوئى و سخن چینى نموده و او را بر علیه حضرت، تحریک مى کردند.
تا آن که هارون به بغداد مراجعت کرده و دستور جلب آن حضرت را صادر کرد؛ و حضرتش را در بصره زندانى گرداند.
و چون مدّتى را در آن جا سپرى نمود، به بغداد منتقل شده؛ و در زندانى مخوف و وحشتناک تحت انواع شکنجه هاى جسمى و روحى محبوس گردید.
در این که حضرت سلام اللّه علیه در چند مرحله زندانى شد؛ و نیز جمعاً چه مدّت زمانى را در زندان سپرى نمود، بین مورّخین اختلاف است.
بنابر مشهور: حضرت توسّط سِندى بن شاهک؛ و به دستور هارون الرّشید مسموم گردید؛ و در روز جمعه، 25 رجب، سال 183 هجرى قمرى(3) در زندان بغداد به شهادت رسید؛ و جسد مطهّرش در قبرستان بنى هاشم کاظمین دفن گردید.
خلفاء و سلاطین هم عصر آن حضرت: دوران امامت آن حضرت هم زمان بود با حکومت منصور دوانیقى، محمّد مهدى
عبّاسى، هادى عبّاسى، هارون الرّشید.
تعداد فرزندان: مرحوم سیّد محسن امین رحمة اللّه علیه تعداد 18 پسر و 19 دختر از فرزندان امام موسى کاظم علیه السلام را نام برده است؛ ولى بعضى دیگر گفته اند: آن حضرت داراى 37 دختر و 23 پسر بوده است.
نماز آن حضرت: دو رکعت است، در هر رکعت پس از قرائت سوره حمد، دوازده مرتبه سوره توحید خوانده مى شود.(4)
و پس از پایان سلام نماز، تسبیحات حضرت فاطمه زهراء علیهاالسلام گفته مى شود؛ و سپس حوائج و خواسته هاى مشروعه خویش را از درگاه خداوند متعال تقاضا نموده، که ان شاء اللّه بر آورده خواهد شد.
1) مطابق با بیستم آبان 124 شمسى.
2) نام مبارک حضرت با عنوان امام «موسى کاظم «علیه السلام طبق حروف ابجد کبیر 1077 مى باشد.
3) مطابق با 13 شهریور 178 شمسى.
4) تاریخ ولادت و دیگر حالات حضرت برگرفته شده است از: اصول کافى ج 1، تهذیب الاحکام ج 6، تاریخ اهل البیت علیه السلام، مجموعه نفیسه، مستدرک الوسائل، تذکرة الخواص، اعیان الشیعه ج 2، ینابیع المودّه، الفصول المهمّه، کشف الغم ج 2، عیون المعجزات، اعلام الورى، بحارالانوار: ج، دلائل الامامة، جمال الاسبوع، دعوات راوندى و….
