ابراهیم بن هاشم بن الخلیل الکوفى، القمى، أبواسحاق.
من کبار علماء و محدثى الشیعة الامامیة الثقات.
کان فقیها جلیل القدر،، محدثا کثیرا الروایة، و له تآلیف منها کتاب «النوادر»، و کتاب «قضایا أمیرالمؤمنین علیهالسلام» و قیل اسمه «عجائب أحکام أمیرالمؤمنین علیهالسلام».
کان کوفى الأصل، انتقل الى قم و استوطنها و حدث بها، فکان أول من
نشر حدیث الکوفیین بقم.
لقى الامام الرضا علیهالسلام، و صحب الامام الجواد علیهالسلام و روى عنه.
هو والد العالم الجلیل على بن ابراهیم القمى.
کان من أعظم مشایخ الشیخ الکلینى، و اکثر روایات الکافى عنه.
تردد اسمه فى اکثر من 6410 موردا فى أسناد الروایات.
روى عنه حوالى عشرة من الرواة أمثال: ابنه على بن ابراهیم، و محمد ابن الحسن الصفار، و أحمد بن اسحاق بن سعد وغیرهم.
المراجع:
رجال الطوسى فى أصحاب الرضا علیهالاسلام ص 369. عیون أخبارالرضا علیهالسلام ج 2 ص 174. العندبیل ج 1 ص 14. معجم الثقات ص 5. التوحید ص 18 و ص 28 و ص 46 و ص 95 و ص 115 و ص 116 و ص 117 و ص 134 و ص 135 و ص 136 و ص 137 و ص 154 و ص 223 و ص 243 و ص 270 و ص 275 و ص 289 و ص 293 و ص 310 و ص 328 و ص 329 و ص 330 و ص 343 و ص 365 و ص 368 و ص 373 و ص 405 و ص 414 و ص 415. معالم العلماء ص 4. رجال النجاشى ص 12. کامل الزیارات ص 24. جامع الرواة ج 1 ص 38. قاموس الرجال ج 1 ص 225. هدایة المحدثین ص 12. وسائل الشیعة ج 20 ص 124. بشارة المصطفى ص 78. الجامع فى الرجال ج 1 ص 75. رجال الکشى ص 210 و ص 271 و ص 274 و ص 275 و ص 320 و ص 406 و ص 449 و ص 466 و غیرها. منتهى المقال ص 28. مستطرفات السرائر ص 106. مجمع الرجال ج 1 ص 79 و ص 80. نقدالرجال ص 15. اعیان الشیعة ج 2 ص 233. کشف الحجب و الأستار ص 456. معجم المصنفین ج 4 ص 464. رجال الحلى
(قسم الثقات) ص 4. رجال ابن داود (قسم الثقات) ص 34 و فیه من أصحاب الجواد علیهالسلام. فهرست الطوسى ص 4. الاختصاص ص 53 و ص 54 و ص 195 و ص 207 و ص 283 و ص 285 و ص 292 و ص 302 و ص 304 و ص 309 و ص 327 و ص 328. الذریعة ج 15 ص 217 و ج 17 ص 152 و ج 24 ص 319. الکنى و الألقاب ج 3 ص 69 فى ترجمة ابنه على بن ابراهیم. تنقیح المقال ج 1 ص 39. مشیخة الفقیه ص 133. الخصال ص 4 و ص 19 و ص 39 و ص 42 و ص 43 و ص 134 و ص 135 و ص 137 و ص 141 و ص 158 و ص 223 و ص 246 و ص 251 و ص 273 و ص 285 و ص 288 و ص 290 و ص 295 و ص 300 و ص 311 و ص 330 و ص 332 و ص 359 و ص 411 و ص 477 و ص 520 و ص 545 و ص 647 و ص 651. التهذیب ج 1 ص 42 و ص 139 و ص 142 و ص 160 و ص 286 و ص 316 و ص 450 و ص 463 و ص 276 و ج 2 ص 37 و ص 179 و ص 276 و ص 277 و ص 359 و ج 3 ص 54 و ص 154 و ص 261 و ص 262 و ص 287 و ج 4 ص 47 و ص 88 و ص 95 و ص 111 و ص 140 (و فیه روایة عن الامام الجواد علیهالسلام)، و ص 185 و ص 207 و ص 250 و ص 256 و ص 312، و ج 5 ص 93 و ص 162 و ص 163 و ص 181 و 224 و ص 261 و ص 316 و ص 327 و ص 411 و ج 6 ص 140 و ص 184 و ص 224 و ص 243 و ص 272 و ص 388 و ج 7 ص 6 و ص 12 و ص 72 و ص 165 و ص 168 و ص 169 و ص 203 و ص 219 و ص 226 و ص 263 و ص 269 و ص 307 و ص 310 و ص 390 و ص 449 و ج 8 ص 27 و ص 64 و ص 95 و ص 149 و ص 176 و ص 187 و ص 249 و ج 9 ص 73 و ص 76 و ص 193 و ص 333 و ص 342 و ص 366 و ص 371 و ج 10 ص 5 و ص 29 و ص 50 و ص 82 و ص 145 و ص 186 و ص 206 و ص 208 و ص 209 و ص 268
و ص 270. معجم رجال الحدیث ج 1 ص 232 و ص 316 – ص 353. الاستبصار ج 1 ص 6 و ص 125 و ص 182 و ص 184 و ص 275 و ص 365 و ج 2 ص 51 و ص 60 و فیه نفس الحدیث الذى فى التهذیب ج 4 ص 170، و ص 97 و ص 110 و ص 114 و ص 189 و ص 190 و ص 273 و ص 320 و ص 322 و ج 3 ص 32 و ص 117 و ص 133 و ص 150 و ص 194 و ص 268 و ص 296 و ص 315 و ص 343 و ص 362 و ج 4 ص 89 و ص 175 و ص 181 و ص 183 و ص 190 و ص 201 و ص 210 و ص 267 و ص 278 و ص 295. سفینة البحار ج 1 ص 89. الکافى ج 1 ص 48 و ص 278 و ص 286 و ص 389 و ص 460 و ج 2 ص 105 و ص 239 و ص 460 و ص 461 و ج 3 ص 2 وص 52 و ص104 وص 121 وص 135 وص 136 وص 143 وص 144 و ص 164 و ص 165 وص 192 وص 204 وص 206 وص 208 وص 215 و ص 283 وص 294 و ص 295 و ص 296 و ص 302 و ص 350 و ص 351 و ص 358 و ص 405 و ص 406 و ص 459 و ص 461 و ص 463 و ص 509 و ص 536 و ص 538 و ص 539 و ص 553 و ج 4 ص 58 و ص 60 و ص 98 و ص 118 و ص 119 و ص 170 و ص 171 و ص 172 و ص 175 و ص 230 و ص 232 و ص 286 و ص 306 و ص 307 و ص 329 و ص 335 و ص 336 و ص 365 و ص 375 و ص 377 و ص 425 و ص 441 و ص 462 وص 484 وص 500 و ص 558 و ج 5 ص 30 و ص 31 و ص 48 و ص 49 و ص 94 و ص 96 و ص 150 و ص 151 و ص 160 و ص 217 و ص 235 و ص 241 و ص 242 و ص 256 و ص 272 و ص 280 و ص 281 و ص 299 و ص 304 و ص 358 و 395 و ص 417 و ص 438 و ص 441 و ص 456 و ص 464 و ص 474، و ج 6 ص 66 و ص 83 و ص 120 وص 121 و ص 139 و ص 163 و ص 237 و ص 257 و ص 258
و ص 323 و ص 493 و ص 494 و ص 531 و 532 و ص 536 و ص 537 و ج 7 ص 12 و ص 143 و ص 146 و ص 147 و ص 163 و ص 171 و ص 172 و ص 234 و ص 242 و ص 260 و ص 264 و ص 265 و ص 290 و ص 291 و ص 292 و ص 293 و ص 294 و ص 309 و ص 323 و ص 347 و ص 385 و ص 396 و ص 461 و ص 463. روضة الکافى ص 434. من لا یحضره الفقیه ج 4 ص 27 و ص 32. رجال الأنصارى ص 13. طرائف المقال ج 1 ص 275. منهج المقال ص 29. بهجة الآمال ج 1 ص 585. تهذیب المقال ج 1 ص 252. اتقان المقال ص 10 و ص 185. ربیع الشیعة ص 340. ثقات الرواة للشهرستانى ص 7.
